REFAH GELECEĞİNİ TARTIŞIYOR/3
İsmet Özel: Refah test edildi onaylandı
Ruşen ÇAKIR-Kemal CAN
İslamcı şair ve düşünür İsmet Özel, 28 Şubat'la başlayan sürecin RP'yi önemli ölçüde rahatlattığı fikrinde. Kapatılmaması halinde partinin ateş çemberinden geçmiş, İslami zemin ve devlet tecrübesine sahip bir güç olacağını ileri süren Özel, "Bu da RP'nin test edilip onaylanması demektir" diyor
Özel'e göre, her ne kadar 'Necmettin Erbakan ve onun yakınındaki dar çevre nedeniyle MNP ve MSP'nin devamı gibi gözükse de', Refah Partisi, 1980 sonrası ANAP oluşumu dışında kalan veya içine giremeyen İslami görüş sahiplerinin can verdiği bir parti; yani bir bakıma bir direniş hareketi
TÜM Türkiye, yıllardır Necmettin Erbakan'ın başını çektiği Milli Görüş hareketinin, ülkedeki mevcut eko - politik sistemin içinde mi, dışında mı; karşısında mı, yanında mı olduğuna bir türlü karar veremedi.
Dün MNP ve MSP, bugün de RP'nin amansız karşıtları ve tavizsiz yanlıları, bu partilerin "laik-demokratik rejimi yıkmaya azimli" olduğunda, ama bu emeline nail olana kadar "takiye" yaptığında hep anlaştı.
Bu süreçte Erbakan ve arkadaşlarının, sistem ve rakiplerine değil kendi tabanlarına yalan söylediğini, onlara takiye yaptığını ileri sürenler de çıktı. Bunlardan biri olan İslamcı şair ve düşünür İsmet Özel, tam da Refahyol Hükümeti için TBMM'de güvenoylamasının yapıldığı 7 Temmuz 1996 tarihinde Hürriyet gazetesinde yayınlanan röportajında, RP'nin İslamcı itirazlara sahip bir kitlenin sırtından politika yapan sistem içi bir parti olduğunu savunmuş, koalisyondaki RP hakkında çoğu doğrulanan bir dizi öngörüde bulunmuştu.
Biz de Özel'le, bitmiş koalisyonu, RP'yi, Erbakan'ı ve Türkiye'de İslami hareketin geleceğini tartıştık:
RP'yi nasıl tanımlarsınız?
Özel: RP, her ne kadar Necmettin Erbakan ve onun yakınındaki dar çevre nedeniyle MNP ve MSP'nin devamı gibi gözükse de, 1980 sonrası ANAP oluşumunun dışında kalan veya içine giremeyen İslami görüş sahiplerinin can verdiği bir partidir; yani bir bakıma bir direniş hareketidir.
Neye karşı direniş?
Özel: ANAP'lılaşmaya ya da genel olarak sistemin takdim ettiği yeri kabullenmeye direniş. Yani RP, sisteme entegre olmak istemeyenlerin var ettiği bir partidir, ama aynı RP sisteme entegre olduğu ölçüde büyüyen bir partidir de.
Bu bir çelişki mi?
Özel: Değil. En büyük yanılgı, RP'yi bir doktrin partisi sanmaktır. RP belli ilkeleri tespit etmiş ve o ilkeleri hayata geçirmek için harekete geçmiş bir siyasi kuruluş değildir, ama böyle bir izlenime sahip. Neden? Türkiye'de birtakım insanlar küskün, kırgın ve öfkeli. Bazı siyasiler de diyor ki, "Böyle olmakta haklısınız". Bunlar aslında iki ayrı oluşum. Tabii ki, herbiri diğerinden istifade ediyor.
RP'nin tavanının tabanından farklı olduğunu söylüyorsunuz...
Özel: Başlangıçta farklıydılar, ama RP iktidara geldikten sonra taban ile tavan arasındaki fark yok oldu. Militanlar, yöneticilere benzedi. Öfkelerini azalttılar, kırgınlıklarını tamir ettiler, küskünlüklerini de barışıklık haline getirdiler.
28 Şubat Refahyol için yeni bir sürecin başlangıcı mı, yoksa süreç aynı mı?
Özel: Bence süreç aynı. RP'nin iktidara getirilmesiyle amaçlanan şey, eskilerin deyimiyle "yaranın ufunetini almak"tı. Türkiye'de birikmiş bir politik beklenti var. Bunun keskinleşmemesi için birşeyler yapmak gerekiyordu. Nitekim böyle oldu. Bakın, RP yönetiminden sonra Türkiye'de İslami projeler konuşulmaz oldu. Bunlar, RP'yle ilgisi ölçüsünde konuşuluyor, artık daha temelli eleştiriler gündeme gelmiyor. Aslında hükümette problemi RP çıkarmadı. RP açıkça, "Ben herşeye eyvallah diyorum" dedi, ama bazıları bunun kandırmaca olduğunu iddia etti.
Siz, RP'nin herşeye eyvallah dediğini mi düşünüyorsunuz?
Özel: Refahyol Hükümeti'yle, Türkiye Cumhuriyeti bir kan tazeleme sürecine girdi. Yani Cumhuriyet'in eleştirisinden ziyade, birtakım yanlış yönler varsa onların törpülenmesi, revizyonu yürürlüğe girdi, fakat buna tahammül edilmedi.
28 Şubat'la başlayan sürecin RP'yi rahatlattığı iddialarına katılıyor musunuz?
Özel: Hem de nasıl! Müthiş! Hükümetin bozulmasından sonra yüzleri oruçtan çıkmış gibiydi. RP, eğer kapatılmazsa, Türk siyasi hayatının asli güçlerinden biri haline gelecek. RP, ateş çemberinden geçmiş, varlığı artık tartışılmayan, belli bir İslami geçmişe ya da zemine sahip, devlet tecrübesini edinmiş bir güç olarak, test edilip onaylanmış olacak.
RP'ye yönelttiğiniz eleştirilerden sonra bir İslamcı olarak, hala birşeyler için umutlu musunuz?
Özel: İnsanlar otobüslerle Ankara'ya gidip yürüyüş yapıyor. Ben şaşırıyorum, Erbakan, "Mustafa Kemal yaşasaydı Refahçı olurdu" dediği zaman RP'nin tabanındaki insanlar "Yahu ne oluyor?" demedi, yürüyüş yapmadı. Ama imam hatiplerin kapatılması bahis konusu olduğunda, "Buradan geri gidilemez" tavrını gösteriyorlar. Demek ki, RP'nin Kemalizm'e yamanması onlar için bir geriye gidiş değil. Türkiye'de mücerret manada İslamcı hareket bir özlem olarak var idiyse, RP iktidara geldikten sonra ortadan kalktı. Özlem de ortadan kalktı. Şimdi insanlar müşahhas konularda tartışma çıkarıyor ve bu hengame içerisinde bana, İslami hareketi temsil edecek bir tek grup gösteremezsiniz. Halbuki RP iktidara gelmeden önce, her ekip kendisini İslami hareketin asıl temsilcisi olarak görüyordu, ama şimdi İslami hareketin temsilciliğini bünyesinde barındırdığını söyleyen bir grup da yok.
Herkesin dilinde radikaller var; İBDA-C filan. Bunlar da mı yok?
Özel: Bu polisiye birşey. Bugün bir Dev-Sol'un Türkiye'de siyasi bir alternatif teşkil ettiğini söyleyebilir misiniz? Birtakım radikal İslami gruplar varsa, onlar da siyasi bir alternatif teşkil etmekten ziyade, ileride polisin "terör örgütü" suçlamasını haklı çıkarabilecek yedek unsurlar olarak devam etmektedir.
Bütün bu söyledikleriniz şeriat karşıtı çevrelerce kandırmaca olarak görülecektir.
Özel: Onlar böyle görsünler, biz olgulara bakalım. Bugün Türkiye'de İslamcılık sosyal bir olgudur, siyasi olmaktan çıkmıştır. Bakın Refik Erduran, İslami camianın bir kısmı tarafından baştacı ediliyor. 'Edilmesin' diye söylemiyorum. Namaza başladığı da söyleniyor. Yani Türkiyeli İslamcılar'ın beklediği, Bülent Ecevit'in "İmam hatipler ülke için faydalıdır" demesi, fazla birşey değil. Söylese, "Mücahit Ecevit" olacak.
Siz Refahyol'un en çok hangi yönüne kızdınız?
Özel: Ben RP'nin iktidara gelmesini bir tek sebeple istiyordum ve aynı sebeple gelmiş olmasından hiç memnun değilim: Türkiye'de şu ya da bu şekilde sansürsüz söz söyleme ortamının doğmasını umut ediyordum, ama insanların daha özgürleşmesini sağlayamadılar.
Hükümetin sizi memnun eden icraatı var mı?
Özel: Zor bir soru. Düşünüyorum 'Ne var?' diye. Bir İslamcı olarak ben, RP iktidara geldikten sonra, beni mahçup edecek bir icraata rastlamadım. Ha hatırladım: Susurluk Komisyonu, RP'li başkanıyla birlikte iyi bir iş yaptı.