30 YILDAN HATIRLADIKLARIM/5 Fethullah Gülen ile serüvenim

05.02.2015 rusencakir.com

Gazeteciliğe 1985 yılının Mayıs ayında Nokta Dergisi ile adım attım ve çok kısa bir süre sonra İslami hareketler üzerine yazmaya başladım. Tabii ki ilk işittiğim isimlerden biri Fethullah Gülen’di. Gülen ve hareketi bir efsaneydi, zira ne kendisi, ne taraftarları alenen ortaya çıkıyordu; elden ele çoğaltılan video kasetler de olmasa Gülen’in nasıl birisi olduğunu bilmek bile mümkün değildi.
Görüştüğüm İslamcılar arasında Gülen ve cemaatine olumlu bakan yok gibiydi. Onu ABD merkezli “ılımlı İslam” projesinin Türkiye şubesi olarak görenler çoktu. Gülen ve hareketi hakkında, laik ve İslamcı kanadın ayrı ayrı ürettikleri spekülasyonlar dışında öğrenmenin imkanları çok kısıtlıydı. Ortada sadece aylık Sızıntı dergisi vardı, bir de Gülen’in, çoğu Sızıntı’da yayınlanmış yazılarının yer aldığı M. Abdülfettah Şahin müstearıyla yayınladığı kitapları.
1990 Kasım ayında ilk baskısı yapılan Ayet ve Slogan’ı hazırlarken bu yazılı malzemede bir tür “arkeolojik kazı” yaptığımı hatırlıyorum. Kitapta Cemaat ile ilgili bölümün başlığı şöyleydi: “Fethullahçılar: Gözyaşı, Sabır, Millet ve Devlet.” (Belki de “Sessiz ve derinden” ara başlığını başlığa çıkartmak daha isabetli olurmuş!)
Bölümün son cümlelerini hatırlatmak istiyorum: “Kadrolarını devletin hizmetine koşmayı yeğleyen (en azından şimdilik) bu cemaat aynı zamanda çok geniş mali olanaklara da sahip. İleride bir gün, kendine güveni geldiğinde, cemaatin siyasi iktidara talip olmak isteyebileceği ‘teorik’ olarak varsayılabilir. Ancak kuru ajitasyonla, spekülatif argümanlarla, kişi kültüne koyu bir bağlılıkla yetiştirilen bu ‘kadrolar’la nereye kadar yürünebileceği şüpheli.”

Gülen’in ortaya çıkışı

Gülen’i hayatımda ilk kez, kitabımın çıkmasından 4 yıl sonra, 30 Haziran 1994 günü İstanbul Dedeman Oteli’nde gördüm. Kendisinin medya ve dolayısıyla kamuoyu karşısına ilk kez çıktığı düşünülürse çoğunluk benim konumumdaydı. Zaman Gazetesi’ni satın alıp Samanyolu TV’yi kurarak dışa açılma stratejisi başlatmış olan Gülen cemaati, kısa süre içinde “amiral gemisi” olarak kabul görecek olan Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı’nın kuruluşunu ilan ediyordu. Ne var ki toplantıya nicelik ve nitelik açısından tahminimin altında bir katılım oldu. En dikkat çekici isim “at kuyruklu” saçıyla solcu bilinen Cem Karaca’ydı. Toplantıda Gülen de, “istememesine rağmen” son konuşmayı yaptı. Demokrasi ve bir arada yaşamayı savundu. Türkiye’nin demokrasiden dönmesinin mümkün olmadığını söyledi. Herkesi “laik-anti laik geriliminin yumuşatılması” için göreve davet etti.
 (Fethullah Hoca ortaya çıktı)

Şatafatlı iftar

Gülen’i ikinci görüşüm yine İstanbul’da, bu sefer Polat Renaissance Otel’de oldu. Vakıfın 11 Şubat 1995 günü bu otelde düzenlediği geniş katılımlı iftarı, Gülen cemaatinin dışa açılmasının gerçek anlamdaki startı olarak görebiliriz. O sırada Milliyet’te çalışıyordum ve genel yayın yönetmeni de genç yaşta aramızdan ayrılan Ufuk Güldemir’di. İftarı öğrenir öğrenmez kendisini haberdar ettim, o da çok sayıda kişiyi iftarı izlemek için görevlendirdi. Otele gidince Vakıf yöneticilerinin diğer gazetelerden çok sayıda köşe yazarını özel olarak davet etmiş olduklarını gördük. Milliyet’ten özel davetli yoktu fakat Güldemir’in öngörüsü sayesinde iftarı en geniş ve en iyi şekilde Milliyet haberleştirdi. (İftar üzerine Milliyet’te çıkan iki yazım: Fethullah Hoca Şaşırtıyor ve Hoca Parti Kurmayacak )
Gülen ile hayatımda ilk ve son kez bu iftarda konuştum. O da çok kısa süreli oldu. Elini sıkıp “nihayet tanışabildik” demem üzerine “siz zaten beni tanıyorsunuz” cevabını verdi. O kadar.

Gülen ile söyleşiler

Gülen bu iftardan kısa süre önce medyaya suskunluğunu bozmuş ve Nuriye Akman’a verdiği söyleşi 23 Ocak 1995 gününden itibaren Sabah Gazetesi’nde yayınlanmaya başlamıştı. ( "Çiller Saygıyla Dinledi" ) Sabah’ın yayınıyla aynı günde, yine Gülen’in Hürriyet Gazetesi’nde de söyleşisi çıktı ( Önyargısız Okuma Tavsiyesi ) ama nedense yapan gazetecinin adı yoktu. Gazetenin genel yayın yönetmeni Ertuğrul Özkök, o kişinin kendisi olduğunu 2011 yılının Nisan ayında açıkladı. (16 yıldır öğrenemediğim ‘istihbarat')
Özkök ve Gülen’in adını birlikte andığımız için biraz daha gerilere gitmek iyi olabilir. Ayet ve Slogan’ın çıkmasından kısa bir süre sonra Hürriyet’te çalışan bir tanıdığım, Özkök’ün Fethullah Gülen ve cemaati hakkında yazı dizisi yaptırmayı düşündüğünü ve benim adımı önerdiğini söyledi. Hürriyet o tarihte Cağaloğlu’ndaydı. Özkök’ün odasında birkaç kişi daha vardı ve benden en kısa zamanda Gülen hakkında olabildiğince kapsamlı bir yazı dizisi istediler. Özkök’ün son cümlesi “en iyisi sen malzemeyi getir, biz yazarız” olmuştu. Bir şey söylemeden çıktım ve tabii ki öyle bir dizi hazırlamadım.
Sabah ve Hürriyet’teki söyleşilerin benim için moral bozucu olduğu açıktı çünkü çok daha önceden kendisinden söyleşi talep etmiş, cevap bile alamamıştım. O gün bugündür birçok kez bu talebimi tekrarladım, fakat farklı gazetelerden çok sayıda kişiye konuşmasına rağmen Gülen bana hiç olumlu cevap vermedi. Bu konuda, belki de tek istisna Milliyet’te 1995 Temmuz ayında hazırladığım “Değişim Sürecinde Alevi Hareketi” dizisi için kendisine ilettiğim yazılı soruları yine yazılı olarak cevaplamış olmasıdır: Fethullah Gülen: "Bütün Alevilerin ayaklarının altına başımı rahatlıkla koyabilirim"


Gülen’e açık mektup

6 Temmuz 2006 günü Vatan Gazetesi’nde “Fethullah Gülen’e açık mektup” yazdım. Türkiye’de Şemdinli olayıyla birlikte Gülen ve cemaati gündemde önemli bir yer işgal etmeye başlamıştı ancak hâlâ cevaplanmamış çok soru mevcuttu. Cemaat’ten tanıdığım bazı kişiler Gülen’in o mektupta sorduğum 9 soruya cevap vermeyi ciddi olarak düşünmüş olduğunu söylediler. Ben de o tarihte Vatan’ın Washington muhabiri olduğum için görüşmemiz çok kolay olabilirdi. Ama olmadı. Yine aynı kişiler, benim bir hafta sonra “Gülen’den henüz cevap yok” diye ikinci bir yazı yazmam üzerine Gülen’in düşüncesinden vazgeçtiğini söylediler.

Cemaat okulları

Benzer bir durumla Cemaat’in yurtdışındaki okulları konusunda da karşılaştım. Herhalde bu okulları gezip röportaj yapmak için Cemaat’e başvuran ilk kişilerden biriyimdir. Ama olumlu cevap gelmedi. Daha sonra gazeteciler için Asya, Afrika, Avrupa vb. deki okullara yönelik turlar organize edildi, bunların da hiçbirine davet edilmedim. Cemaat okullarını ilk kez 2013 yılı Ocak ayında Irak Kürdistanı’nda ziyaret etme imkanı buldum. Erbil uçağında tesadüfen karşılaştığımız okul yöneticilerinin daveti üzerine Erbil ve Kerkük’teki okulları foto muhabiri arkadaşım İlker Akgüngör ile gezdik, öğretmenler ve yöneticilerle sohbet ettik. (Gülen cemaati 19 yıldır Irak Kürdistanına hizmet götürüyor)

Abant toplantıları

Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı’nın Abant’ta düzenlediği toplantıların ilklerinin hemen hepsini gazeteci olarak izledim, bunlardan 9-11 Temmuz 1999 tarihleri arasında düzenlenen ikincisine “tartışmacı” olarak katıldım. 2003 yılındaki 6. Abant Toplantısı’nın ardından “Abant’ın eski tadı yok” diye yazınca Zaman Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Ekrem Dumanlı, “Abant’ın eski tadı yokmuş” diye bir cevap yazmıştı.
Ertesi yıl Washington’da düzenlenen Abant Toplantısı’na da “tartışmacı” olarak çağrıldım. Johns Hopkins Üniversitesi’ne bağlı Uluslararası İncelemeler Yüksekokulu’nun (SAIS) ev sahipliğinde düzenlenen “İslam, Laiklik ve Demokrasi: Türk Deneyimi” başlıklı toplantıya Türkiye ve ABD’den çok sayıda önemli isim katılmıştı. Vakıf daha sonra benzer toplantıları Paris, Moskova, Kahire gibi merkezlere de taşıdı. Washington’daki abant toplantısı üzerine şu üç yazıyı yazdım:
Washingtondaki Abant
Derviş kırk yıllık Abantçı gibiydi
Bu toplantı daha çok konuşulur
Abant demişken şu notu düşmek istiyorum: Gerek Türkiye’de, gerekse yurtdışında davet edildiğim Cemaat toplantılarının tümünün yol ve konaklama masraflarını Vakıf’ın ödemesini kabul etmedim, bunlar çalıştığım gazete(ler) tarafından karşılandı.
Bu konuda son örnek 2007 Ekim ayı sonunda Londra’da düzenlenen “Dönüşüm Geçiren ‘İslam Dünyası’: Gülen Hareketinin Bu Sürece Katkıları” başlıklı uluslararası toplantıdır. Londra Diyalog Derneği ile Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı’nın birlikte düzenlediği, o sırada İngiltere’de öğretim üyesi olan Doç. İhsan Yılmaz’ın akademik sorumluluğunu üstlendiği toplantıya çok sayıda gazeteci de davet edilmişti. Davet edilmemiş olmama rağmen bu önemli toplantıyı, gazetemin sağladığı imkanlarla bir muhabir olarak izledim ve dört ayrı yazı kaleme aldım.
Lordlar Kamarası Güleni tartışıyor
Gülen konferansında ilginç açıklamalar
Gülen cemaati ne yapıyor?
Gülen cemaati Batı üzerinden İslam dünyasına açılmak istiyor

Çok uzadığının farkındayım. Fethullah Gülen ve cemaatiyle 30 yıllık serüvenimi “kapıdan kovulup bacadan girmeye çalışma” olarak özetleyip şimdilik noktalıyorum. Tabii ki Ergenekon, Balyoz, Odatv, Şike gibi soruşturmalarla birlikte yaşanan gergin süreci ilerde detaylı bir şekilde anlatmayı planlıyorum.

Destek olmak ister misiniz?
Doğru haber, özgün ve özgür yorum ihtiyacı
Bugün dünyada gazeteciler birer aktivist olmaya zorlanıyor. Bu durum, kutuplaşmanın alabildiğine keskin olduğu Türkiye'de daha fazla karşımıza çıkıyor. Halbuki gazeteci, elinden geldiğince, doğru haber ile özgün ve özgür yorumla toplumun tüm kesimlerine ulaşmaya çalışmalı ve bu yolla, kutuplaşmayı artırma değil azaltmayı kendine hedef edinmeli. Devamı için

YAZI DİZİSİ

1	30 YILDAN HATIRLADIKLARIM/1 Dünyayı değiştiren gün: 11 Eylül 2001	11.01.2015
2	30 YILDAN HATIRLADIKLARIM/2 Londra bombaları: 7 Temmuz 2005	11.01.2015
3	30 YILDAN HATIRLADIKLARIM/3 Gaffar Okkan suikastı: 24 Ocak 2001	30.01.2015
4	30 YILDAN HATIRLADIKLARIM/4 Çeyrek yüzyıllık dezenformasyon: Erdoğan-Abromowitz buluşması	02.02.2015
5	30 YILDAN HATIRLADIKLARIM/5 Fethullah Gülen ile serüvenim	05.02.2015
6	30 YILDAN HATIRLADIKLARIM/6 11-21 Ağustos 1994: Refah Partisi heyetiyle Güneydoğu’da 11 gün	13.02.2015
7	30 YILDAN HATIRLADIKLARIM/7 20 Ekim 1991 Genel Seçimleri: Baraja karşı Erbakan-Türkeş ittifakı	15.02.2015
8	30 YILDAN HATIRLADIKLARIM/8 27 Mart 1994 yerel seçimleri: Medyaya rağmen ve medya sayesinde RP’nin zaferi	21.02.2015
9	30 YILDAN HATIRLADIKLARIM/9 Erbakan Hoca ve ben	26.02.2015
10	30 YILDAN HATIRLADIKLARIM/10 29 Kasım 1987 Genel Seçimleri: İnci Baba nasıl milletvekili seçilemedi?	05.09.2015

Son makaleler (10)

10.11.2024	Abdullah Öcalan’a sormak istediğim 20 soru
05.11.2024	Hatem Ete ile söyleşi: Bahçeli ile Erdoğan ayrışıyor mu?
03.11.2024	Fethullah Gülen öldüğüyle kaldı
01.11.2024	Ruşen Çakır ve Kemal Can ile Haftaya Bakış (239): Esenyurt Belediyesi’ne kayyum atandı - CHP ne yapacak?
30.10.2024	Transatlantik: ABD seçimlerine son 5 - Türkiye’de çözüm süreci tartışmaları İsrail’in İran’a cevabı
27.10.2024	Ertuğrul Özkök niçin Fethullah Gülen’i çok sevmişti?
24.10.2024	Altan Tan ile söyleşi: Kim çözüm istiyor, kim istemiyor?
24.10.2024	Transatlantik: TUSAŞ saldırısı, Öcalan’ın mesajı ve “çözüm süreci” - ABD seçimlerine son 12 - Fethullah Gülen’in ölümü
23.10.2024	Gazeteci Ahmet Dönmez ile Fethullahçılığın geleceği üzerine söyleşi: "Bu yapıyı dünya-daki hemen her sıklet merkezi yönetmek isteyecektir”
22.10.2024	“Mahrem yapı”yı yakından takip eden eski bir Fethullahçı’nın öngörüsü: "Başa Abdullah Aymaz geçer, ama esas lider Mustafa Yeşil olur”

10.11.2024		Abdullah Öcalan’a sormak istediğim 20 soru
22.09.2024		Ruşen Çakır nivîsî: Di benda hevdîtina Erdogan û Esed de
17.06.2023		Au pays du RAKI : Entretien avec François GEORGEON
21.03.2022		Ruşen Çakır: Laicism out, secularism in
19.08.2019		Erneute Amtsenthebung: Erdogans große Verzweiflung
05.05.2015		CHP-şi Goşaonuş Sthrateji: Xetselaşi Coxo Phri-Elişina Mualefeti
03.04.2015		Djihadisti I polzuyutsya globalizatsiey I stanovitsya yeyo jertvami. Polnıy test intervyu s jilem kepelem
10.03.2015		Aya Ankara Az Kobani Darse Ebrat Khahad Gereft?
08.03.2015		La esperada operación de Mosul: ¿Combatirá Ankara contra el Estado Islámico (de Irak y el Levante)?
18.07.2014		Ankarayi Miçin arevelki haşvehararı