Kürtler birleşirken...

24.07.2013 Vatan

Bundan birkaç yıl önce, Beşşar Esad henüz “Esed” değilken, yani Türkiye ile çok iyi ilişkiler içindeyken, sıklıkla yaptığı gibi Türk basınına “özel” bir söyleşi vermiş ve birçok gazete de o sırada ülkemizde “Kürt açılımı” yaşandığı için onun Kürt sorunu konusunda Ankara’ya verdiği öğütleri başlığa çıkarmıştı.
Kendi ülkesindeki Kürtlerin çoğuna vatandaşlık hakkı bile tanımayan bir kişinin komşusuna bu konuda ahkam kesmesi tabii ki garipti ama hiç de yabancısı olduğumuz bir durum değildi çünkü tarih boyunca Türkiye, İran, Irak ve Suriye’de yöneticiler kendi Kürt sorunlarını görmezden gelip diğer ülkelerdeki Kürtlerle yakından ilgilenmeyi ihmal etmemişlerdi. Bu konuda en çarpıcı örneklerden biri hiç kuşkusuz Beşşar’ın babası Hafız Esad’ın yıllarca PKK’ya hamilik yapmış olmasıdır. Öte yandan gerek Şahlık, gerekse İslam cumhuriyeti dönemlerinde İran devletinin Irak’taki Kürtlerin bazılarına destek verdiği, buna karşılık Irak’taki Baas rejiminin de İranlı Kürt gruplara el uzattığı biliniyor.
Bölgemizin yakın tarihi, Ankara, Tahran, Bağdat ve Şam’daki yöneticilerin Kürtlerin kendi ayakları üzerinde durma ihtimali ortaya çıktığında aralarındaki sorunları nasıl bir kenara bırakıp Kürtlere karşı ortak taktik ve stratejiler geliştirdiklerinin örnekleriyle de doludur. Bunun sonucunda Kürtler hep yalnız, kaybeden, acı çeken taraf olmuştur.

Kürtlerin Filistini: Rojava

Ancak 21. yüzyılla birlikte Kürtlerin bu kısır döngüyü kırmaya başladıklarına tanık oluyoruz. Her ne kadar İran Kürtleri bir “muamma” olarak dursa da, önce Irak, ardından Türkiye ve nihayet Suriye’de yaşananlarla birlikte Kürtler bağımsız bir aktör olarak bölge sahnesinde rol alıyor. Kürtlerin çatışma, çekişme, rekabet gibi eski alışkanlıkları bir kenara bırakıp birbirleriyle dayanışma içine girmeleri, hatta birlik yolunda inisiyatifler geliştirmeleri özellikle dikkat çekiyor.
Konuyu açmak için şu günlerde yaşanan iki örneği ele alalım:
1)  Yıllardır dile getirilen ama hep bir engele takılan “Kürt Ulusal Konferansı” çok geçmeden gerçekleşeceğe benziyor. Irak Kürdistanı’nın Selahaddin kentinde yapılan ve 4 saat süren hazırlık toplantısına Mesut Barzani, Başbakan Neçirvan Barzani, KCK Yürütme Konseyi üyeleri Sabri Ok, Zeki Şengali ve Ronahi Serhat, DTK Eş Başkanı Ahmet Türk, BDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) Politbüro üyeleri Sadi Pira ve Adnan Müfti, PYD (Suriye) eş başkanları Salih Muslim ve Asya Abdullah ile birçok parti ve sivil toplum kuruluşu temsilcisi katıldı. Toplantıda “Kürt ulusal konferansı” için hazırlık komitesi kurulması kararı alındı.
2)  Suriye’de Kürtlerin yaşadığı ve “Rojava” diye adlandırılan bölgede çok sıcak çatışmalar yaşanıyor. Bir tarafta PKK’ya yakın olarak bilinen PYD’nin çizgisindeki YPG (Halk Savunma Birlikleri) adlı Kürtlerin askeri örgütlenmesi, diğer tarafta El Kaide çizgisine yakın bazı İslamcı gruplar. İlkin Serekaniye’de (Resulayn) başlayan giderek tüm Rojava’ya yayılan çatışmalar üzerine, önce Suriye Kürtleri arasındaki ayrılıklar rafa kalktı. Ardından PKK’ya ek olarak Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi de Suriye Kürtlerine yardım için hazır olduklarını açıkladı. Bütün bunlar Rojava’nın tüm Kürtler tarafından bir tür “Filistin” olarak görüldüğü yolundaki tespitlerin isabetli olduğunu gösteriyor.

Türkiye’nin tavrı

Son yıllarda peşpeşe yaşanan gelişmeler ışığında bölgemizde artık dört ayrı ülkenin Kürt sorunlarına ek olarak ortak bir “Kürdistan sorunu”nun söz konusu olduğunu söyleyebiliriz. İşte Türkiye başta olmak üzere bu 4 ülkenin geleceği bu Kürdistan sorununda neyi nasıl yaptıklarına bağlı olarak şekillenecek.
Geçen yıl, “yeni İmralı süreci” başladıktan kısa bir süre sonra kaleme aldığımız bir yazıda (Kürdistan sorununun figuranı değil başrol oyuncusu olma fırsatı) “Eğer PKK’nın silahsızlandırılması ve Kürt sorununun barışçı çözümü mümkün olabilirse Türkiye ‘Kürdistan sorunu’nun baş aktörü olabilir” demiştik.
Sürecin bir yıllık bilançosunu çıkartmaya kalktığımızda artı hanesine çok fazla şey yazamamanın burukluğunu yaşıyoruz. Buna karşılık sürece yönelik eleştiri, itiraz ve muhalefet her geçen gün artıyor ve öne çıkıyor. Öyle ki Suriye Kürtlerinin radikal İslamcı gruplar karşısında elde ettiği başarılar ülkemizde bazı kesimlerde infiale neden olabiliyor ve o hep bildiğimiz “sınırımızda Kürt devlet oluşumu kırmızı çizgimizdir” söylemi yeniden devreye sokuluyor.
Halbuki Türkiye, Suriye ve Irak’ta (yakın gelecekte de İran’da) Kürtlerin güçlenmesi Ankara için bir krizden çok fırsat olarak görülmeli. Zira siyasi iktidarın hem Irak Kürtleri, hem de Abdullah Öcalan ile sistemli ve iyi ilişkileri mevcut. Öcalan aracılığıyla Suriye’de PYD’ye ulaşmak da çok kolay.
Eğer hiçbir anlamı kalmamış “kırmızı çizgi” saplantısından sıyrılıp bu ilişkiler temelinde tüm Kürtlerle yoğun ve sistemli bir işbirliğine gidilirse hem Kürtler, hem Türkler kazanır. Çünkü Kürtlerin kendi ayakları üzerinde durmalarını ve birlikte hareket etmelerini engellemek artık kesinlikle mümkün değil.



Destek olmak ister misiniz?
Doğru haber, özgün ve özgür yorum ihtiyacı
Bugün dünyada gazeteciler birer aktivist olmaya zorlanıyor. Bu durum, kutuplaşmanın alabildiğine keskin olduğu Türkiye'de daha fazla karşımıza çıkıyor. Halbuki gazeteci, elinden geldiğince, doğru haber ile özgün ve özgür yorumla toplumun tüm kesimlerine ulaşmaya çalışmalı ve bu yolla, kutuplaşmayı artırma değil azaltmayı kendine hedef edinmeli. Devamı için

Son makaleler (10)
15.12.2024 11 soruda, YPG ya kendini fesheder mi ya da feshedilir mi?
15.12.2024 Murat Yetkin ile söyleşi: Meraklısı İçin Ortadoğu Kitabı
08.12.2024 Hamas, Hizbullah ve Esad: İran’ın “Direniş Ekseni” tarihe karışırken
06.12.2024 Behlül Özkan ile söyleşi: 1982’deki Müslüman Kardeşler’in Hama ayaklanmasından bugüne
04.12.2024 Murat Özçelik ile söyleşi: Türkiye Suriye’de ne yapabilir? Ne yapmalı?
04.12.2024 Transatlantik: Suriye’de neler oluyor? Neler olabilir?
02.12.2024 Eski PKK yöneticisi Nizamettin Taş: "PKK’nin Öcalan’a bağlılığı özde değil, ağırlıklı olarak sözdedir”
01.12.2024 RTÜK İslam dinini kurtarabilir mi?
27.11.2024 Transatlantik: Lübnan’da ateşkes - Ukrayna savaşında son durum - Trump gün sayıyor
24.11.2024 Kürt realitesi, Kürt sorunu realitesi, Kürt siyasi hareketi realitesi
15.12.2024 11 soruda, YPG ya kendini fesheder mi ya da feshedilir mi?
22.09.2024 Ruşen Çakır nivîsî: Di benda hevdîtina Erdogan û Esed de
17.06.2023 Au pays du RAKI : Entretien avec François GEORGEON
21.03.2022 Ruşen Çakır: Laicism out, secularism in
19.08.2019 Erneute Amtsenthebung: Erdogans große Verzweiflung
05.05.2015 CHP-şi Goşaonuş Sthrateji: Xetselaşi Coxo Phri-Elişina Mualefeti
03.04.2015 Djihadisti I polzuyutsya globalizatsiey I stanovitsya yeyo jertvami. Polnıy test intervyu s jilem kepelem
10.03.2015 Aya Ankara Az Kobani Darse Ebrat Khahad Gereft?
08.03.2015 La esperada operación de Mosul: ¿Combatirá Ankara contra el Estado Islámico (de Irak y el Levante)?
18.07.2014 Ankarayi Miçin arevelki haşvehararı